پروژه ایران
: امروزه کم‌رنگ شدن جایگاه اخوت و برادری میان مومنان، خانواده بزرگ مسلمانان و مومنان را متزلزل ساخته است؛ به‌طوری‌که دشمن بین صفوف آنها رسوخ کرده و سهمگین‌ترین جنایت‌ها را به مسلمانان وارد می‌سازند. بنابراین بر پایه این فرهنگ، کشورهای اسلامی باید همانند برادران دینی در برابر ظلم بیگانگان از همدیگر حمایت کنند. در نگاه قرآن و اسلام میان مسلمانان مرزی وجود ندارد و همه شهروند امت واحده اسلامی هستند.
به کار گیری کلمه پدر برای کسانی که پدر جسمانی نیستند در ادیان و مذاهب مختلفی مرسوم است و نمونه روشن آن مسیحیت است. آنان کلمه پدر را برای همه کشیشان به کار می برند. در فرهنگ اسلامی نیز پدر و برادر دینی جایگاه ویژه ای دارد و از همان آغاز بعثت به آن توجه شده است. طرح برادری و اخوت و به کارگیری این واژه از ابتکارات اسلام است. در صدر اسلام پیامبر (ص) همراه هفتصد و چهل نفر در منطقه نُخیله حضور داشتند که جبرئیل نازل شد و فرمود: خداوند میان شما عقد برادری بسته است. حضرت نیز میان اصحابش عقد اخوت بستند و هر کسی با دیگری که هم‌فکرش بود، برادر می‌شد و شخص پیامبر با حضرت علی (ع) برادر شدند.
اخوت میان زنان مؤمنه نیز هست؛ چنان‌که در جایی دیگر، تعبیر اخوت در مورد زنان نیز به کار رفته است: «و ان کانوا اخوة رجالاً و نساءً».[نساء/آیه 176]
قرآن مؤمنان را برادر همدیگر معرفی نموده و فرموده است که مؤمنان باید برای تحکیم این پیوند برادری تلاش کنند (غیبت نکردن، آشتی دادن، اهتمام به امور مسلمین، دشمن‌ستیزی، مسخره نکردن و در کل رعایت اخلاق اجتماعی). این پیوستگی به حدی است که برای این ارتباط و نسبت جدید احکام و حقوقی تعریف می شود.
برخی از روایات رسیده از ائمه عهده بیان برخی حقوق و تکالیفی است که مسلمانان به عنوان برادران دینی نسبت به یکدیگر دارند. برای نمونه: ۱. لغزش‌های او را ببخشد؛ ۲. در ناراحتی‌ها نسبت به او مهربان باشد؛ ۳. اسرار او را پنهان کند؛ ۴. اشتباهات او را جبران کند؛ ۵. عذر او را بپذیرد؛ ۶. در حال مریضی از او عیادت کند؛ ۷. در تشییع جنازه او شرکت کند؛ ۸. هدیه دادن و هدیه پذیرفتن (به خارج از حد اعتدال نباشد)؛ ۹. مهمان کردن و مهمانی رفتن؛ ۱۰. برآوردن حاجت او؛ ۱۱. با دوستان او دوست باشد و با دشمنان او دشمن؛ ۱۲. اگر ظالم است یا گنهکار او را از آن باز دارد، اگر مظلوم است به او کمک کند و...[تفسیر سوره حجرات، ص 87، محسن قرائتی]
اسلام به وحدت بین مؤمنین و عطوفت و مهربانی با یکدیگر اهمیت بسیاری داده است. شاهد این گفته طرح جزییات این مسئله در گفته های معصومین است. مثل اقسام برادران، نهی از برخی برادری‌ها، بهترین و حقیقی‌ترین آنان، عوامل تحکیم برادری، عوامل نابودی پیوند برادری و برادران غیر واقعی اشاره شده است. امروزه کم‌رنگ شدن این دستور حیاتی اسلام، خانواده بزرگ مسلمانان و مومنان را متزلزل ساخته است؛ به‌طوری‌که دشمن بین صفوف آنها رسوخ کرده و سهمگین‌ترین جنایت‌ها را به مسلمانان وارد می‌سازند. بنابراین بر پایه این فرهنگ، کشورهای اسلامی باید همانند برادران دینی در برابر ظلم بیگانگان از همدیگر حمایت کنند. در نگاه قرآن و اسلام میان مسلمانان مرزی وجود ندارد و همه شهروند امت واحده اسلامی هستند.
در شرایط کنونی طرح امت واحد اسلامی به عنوان اعضای یک خانواده بزرگ که پیامبر (ص) و علی(ع) پدران آن هستند، ضروری به نظر می رسد و شایسته این است که بیش از روز مرد بودن به روز پدر بودن آن توجه کنیم. مرد یا زن بودن انسان ارزش خاصی ندارد تا برای آن روز تعیین کرد.
گزارشگر : تحریریه پروژه ایران
# تگ ها
